بررسی وقایع نگاری ناشناخته ای از صدر قاجار (تاریخ فتحعلی شاه قاجار به قلم اورجانی)

Authors

عباس قدیمی قیداری

abstract

یکی از وقایع نگاری های اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار- که تا کنون معرفی، بررسی و تصحیح انتقادی نشده و در زاویه ناشناختگی و گمنامی مانده است- کتابی خطی تحت عنوان «تاریخ فتحعلی شاه قاجار»، از نویسنده ای به نام محمد حسین بدایع نگار اورجانی است. مولف، این کتاب را به دستور فتحعلی شاه در سال 1248ق. به رشته تحریر کشیده است و تنها یک نسخه از آن موجود است و آن نیز، در کتابخانه ملی تبریز نگهداری می شود. اورجانی، از منشیان و دیوانیان سنتی صدر قاجار به شمار می رفت و این کتاب را، چندین سال بعد از عبدالرزاق دنبلی، مولف مآثرالسلطانیه و میرزا محمد صادق وقایع نگار مروزی، مولف تاریخ جهان آرا و یک سال قبل از تاریخ ذوالقرنین میرزا فضل اله خاوری نوشت. مقتدای او در وقایع نگاری، ابوالفضل عبداله وصاف است و به شیوه او، گزارش رویدادهای تاریخی را، با تکلف و تصنع و پیچیدگی و عبارت پردازی ملال آور و اشعار فراوان عربی و فارسی همراه ساخته است. محتوای کتاب، شامل مقدمه و اصل و نسب قاجار تا جنگ های دوم ایران و روس به صورت مختصر است. این مقاله، به معرفی این اثر خطی، نویسنده اش و بررسی انتقادی محتوای آن پرداخته است و سعی دارد برای نخستین بار از سبک نگارش و شیوه تاریخ نویسی اورجانی، گرته برداری و تقلیدهای او و نیز جایگاه وی در میان مورخان صدر قاجار در بررسی مقایسه ای، آگاهی هایی به دست دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی وقایع‌نگاری ناشناخته‌ای از صدر قاجار (تاریخ فتحعلی شاه قاجار به قلم اورجانی)

یکی از وقایع نگاری‌های اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار- که تا کنون معرفی، بررسی و تصحیح انتقادی نشده و در زاویه ناشناختگی و گمنامی مانده است- کتابی خطی تحت عنوان «تاریخ فتحعلی شاه قاجار»، از نویسنده‌ای به نام محمد حسین بدایع نگار اورجانی است. مولف، این کتاب را به دستور فتحعلی شاه در سال 1248ق. به رشته تحریر کشیده است و تنها یک نسخه از آن موجود است و آن نیز، در کتابخانه ملی تبریز نگهداری می‌شود. او...

full text

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار محمد سلماسی‌زاده* چکیده این پژوهش به تبیین تأثیر مجتهدان شیعه در مهار خودکامگی مطلق شاهان قاجار می‌پردازد و در قالب مطالعه‌ای موردی، هم‌زمان با واکاوی منابع دست‌اول تاریخی در عصر فتحعلی شاه قاجار (1250 - 1212 ق)، میزان سازگاری نظریه استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی مارکس و انگلس را با اوضاع تاریخی آن ارزیابی می کند. پرسش اصلی پژوهش این است: آی...

full text

بررسی رابطه بین حمایت فتحعلی شاه قاجار از هنر و استفاده سیاسی از آن

این مقاله با بررسی منابع مکتوب پیرامون هنر و فرهنگ قاجار و با روش توصیفی به تحلیل نقش فتحعلی‌شاه در حمایت و همچنین نحوه بهره‌برداری سیاسی از هنر در دوره اول قاجار پرداخته می‌شود. فتحعلی‌شاه قاجار با شناختی که از تاریخ ایران داشت به‌خوبی توانست وجه کاربردی هنر را در راستای سیاست بقا و سلطه قدرت خودش به کارگیرد. وی برخلاف بسیاری از اسلاف خود، همانند شاهان باستان به یک جنبه قویی‌تر هنر نیز آشنا بو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
گنجبنه اسناد

Publisher: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران- پژوهشکده اسناد

ISSN 1023-3652

volume 20

issue 1 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023